THANH HÓA, Việt Nam (NV) – Khu rừng Thung Chấn ở xã Điền Thượng, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa, đang bị người dân phát quang, lật từng mét vuông đất để kích điện bắt giun đất bán cho Trung Quốc, bất chấp gây hại cho rừng.
Báo VNExpress hôm 12 Tháng Chín ghi nhận, những ngày đầu Tháng Chín, hàng trăm người từ khắp nơi đi xe gắn máy mang theo dụng cụ hành nghề rầm rộ kéo đến các cánh rừng già Thung Chấn, xã Điền Thượng, huyện Bá Thước, để phá rừng kích điện bắt giun đất 7-8 tiếng mỗi ngày.
Phát hiện điểm phân giun đùn lên khỏi mặt đất, thợ kích giun tên Long và bạn lôi bộ kích điện, cục ắc quy, cuộn dây điện dài hơn chục mét và những thanh sắt nhọn ra. Sợi dây điện lõi đôi màu vàng, một đầu được xoắn vào nguồn điện, đầu còn lại nối vào những thanh kim loại cỡ chiếc đũa. Bộ đôi chia nhau 5-6 que sắt lần lượt cắm xuống đất, sâu 25-30 cm rồi bật công tắc bộ kích điện.
Vài phút sau, trong bán kính 2 mét vuông, những con giun đất đủ loại lớn nhỏ quằn quại ngoi lên. Con lớn như ngón tay trở lên được gom bỏ vào bao tải, con nhỏ bị loại. Tuần tự cứ thế cho đến khi hết giun lớn, nhóm Long lại dời đi nơi khác, bỏ lại mảng rừng bị dẫm nát và những con giun bé chết vì sốc điện.
Trung bình mỗi ngày, một thợ ở Thung Chấn bắt khoảng 10 kg giun đất, có ngày trên dưới 20 kg, bán 35,000 đồng (hơn $1.4)/kg.
Do phải dọn dẹp mặt bằng cho quang đãng để tiện giăng dây điện và cắm thiết bị, thợ bắt giun đã chặt hạ nhiều khoảng rừng cây thấp, dây leo… khiến rừng Thung Chấn có hàng trăm điểm cây rừng bị phạt ngang gốc nằm ngổn ngang, có cây còn tứa mủ tươi.
Giun đất bắt về được bán cho các cơ sở thu gom, sấy khô ở xã Điền Thượng hoạt động cả ngày lẫn đêm.
Bà Lan, quê Tuyên Quang, một chủ lò sấy giun, cho hay bà từng thu gom giun ở nhiều tỉnh như Phú Thọ, Hưng Yên, và gần đây mới về Thanh Hóa thuê đất dựng cơ sở. Để gom giun số lượng lớn, bà Lan còn đầu tư thêm nhiều bộ kích điện, ai có nhu cầu đi làm đều được phát dụng cụ miễn phí.
Trung bình trong năm ngày, một cơ sở có thể gom khoảng 2.5-3 tấn giun đã sấy khô (10-13 kg giun tươi thu được 1 kg khô), giá xuất sang Trung Quốc 640,000-860,000 đồng ($26.5 tới $35.6)/kg.
Nói với báo đài vì sao không ngăn chặn, ông Hà Văn Ngọc, phó chủ tịch xã Điền Thượng, cho rằng: “Người dân thường làm việc trên đồi, giấu máy móc trong rừng nên cơ quan hữu trách khó phát hiện. Sau khi tuyên truyền, bà con cũng ký cam kết không bắt giun, song thực tế vẫn hoạt động.”
Ông Ngọc cho biết thêm huyện đã có văn bản yêu cầu các xã, thị trấn “tăng cường tuyên truyền, kiểm tra, xử phạt người đi kích giun” nhưng xã Điền Thượng “chưa bắt hay xử phạt được trường hợp nào vì không có chế tài.”
Còn ông Vũ Quang Trung, phó chi cục trưởng Chi Cục Trồng Trọt và Bảo Vệ Thực Vật Tỉnh Thanh Hóa, cho rằng người dân vì lợi ích trước mắt mà hủy hoại môi trường, bởi việc dùng kích điện đánh bắt giun gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường, phẩm chất đất đai, mất cân bằng sinh thái.
Tuy nhiên, cái khó hiện nay là chưa có chế tài nào để xử lý mà mới chỉ dừng lại ở việc thu giữ máy kích điện và nhắc nhở, nặng hơn là phạt cho hành vi hủy hoại môi trường. (Tr.N) [qd]