ST. LOUIS, Missouri (NV) – Thực phẩm khi được chế biến bằng cách chiên rán luôn đem lại sự ngon miệng mà không thể ngừng lại được, là món ăn vặt phổ biến mà mọi lứa tuổi đều ưa thích.
Tuy nhiên, một cuộc nghiên cứu mới đây do các nhà khoa học của Viện St. Louis School of Medicine thuộc trường đại học Washington University ở Missouri cho thấy, việc thường xuyên nạp vào cơ thể các món chiên, đặc biệt là khoai tây chiên giòn, dễ có nguy cơ bị lo lắng và trầm cảm cao, theo bài viết của trang mạng Healthline vừa qua.
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng việc tiêu thụ thực phẩm chiên rán thường xuyên có liên quan chặt chẽ với nguy cơ khiến bạn trở nên lo lắng và trầm cảm cao, liên quan đến một chất có tên acrylamide có trong thực phẩm chiên.
Acrylamide được chứng minh có thể gây ra chứng viêm thần kinh và rối loạn chuyển hóa lipid, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần.
Mối liên hệ giữa thức ăn và tâm trạng
“Mối liên hệ giữa thức ăn và tâm trạng phức tạp hơn nhiều so với những gì các nghiên cứu khoa học từng đưa ra,” chuyên gia dinh dưỡng Rohini Bajekal, tác giả cuốn sách “Living Pcos Free,” thành viên của hiệp hội Plant Based Health Professionals, nói. “Cuộc nghiên cứu mới nhất này xác nhận về thực phẩm chiên và không lành mạnh trong thực đơn hầu như hằng ngày có thể làm tăng nguy cơ các bệnh mãn tính và cả ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần.”
Một trong những lý do khiến thực phẩm chiên rán liên quan đến việc lo lắng và trầm cảm cao do chúng gây ra chứng viêm cho cơ thể.
Chuyên gia dinh dưỡng Megan Hilbert ở Top Nutrition Coaching cho biết, sức khỏe tâm thần sẽ được cải thiện đáng kể khi bạn ăn nhiều thực phẩm chống viêm trong vòng 12 tuần.
“Thực phẩm khi được chiên giòn hay rán tạo ra các hợp chất gọi là glycation, bám vào mô tế bào, gây hỏng và gây viêm,” chuyên gia Megan Hibert cho biết.
Ngoài ra, thực phẩm khi chiên cũng thiếu chất xơ, chất dinh dưỡng từ thực vật và chất béo lành mạnh, không cung cấp được nhiều dưỡng chất cho cơ thể mà ngược lại còn có thể gây vấn đề cho đường ruột.
“Khi thiếu chất xơ, chất béo lành mạnh và chất dinh dưỡng từ thực vật, não bộ và đường ruột gặp khó trong việc giao tiếp với nhau,” chuyên gia Megan Hibert chia sẻ. “Có 90% đến 95% serotonin trong đường ruột và sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột ảnh hưởng đến việc sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh, từ đó tác động tiêu cực đến tâm trạng chúng ta.”
Đồng thời, acrylamide là một chất hóa học có thể hình thành tự nhiên trong một số thực phẩm giàu tinh bột khi rang, chiên hoặc nướng ở nhiệt độ cao. Đây cũng là chất gây nguy cơ ung thư ở động vật và con người.
Tiếp đến là quá trình chuyển hóa lipid, quá trình phân hủy chất béo và lưu trữ dưới dạng năng lượng. Các tác giả của cuộc nghiên cứu cho biết việc tiêu thụ nhiều khoai tây chiên sẽ làm gián đoạn quá trình này.
“Thành phần lipid trong não đóng vai trò trong chức năng của tế bào thần kinh liên quan đến việc não bộ giao tiếp,” chuyên gia Megan Hilbert giải thích. “Khi giao tiếp này bị xáo trộn, bạn sẽ có hành vi như trở nên lo âu.”
Cải thiện việc ăn uống lành mạnh hơn
Đầu tiên, bạn hãy thử thay đổi phương pháp nấu ăn. Thay vì chiên ở nhiệt độ cao, bạn có thể luộc, hầm, hấp. Ngoài ra, bạn có thể chiên bằng lò nướng hoặc dùng nồi chiên không dầu (air fryer) để nấu vì sử dụng những dụng cụ này sẽ giúp bạn dùng dầu ít hơn rất nhiều.
Thay vì ăn khoai tây chiên, gà chiên hay các món chiên khác, bạn có thể hoán đổi thành khoai tây nướng, gà nướng hay các món nướng tương tự. Bạn cũng nên bổ sung thêm thực phẩm nguyên chất như hạt, trái cây, rau và ngũ cốc.
Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý đến dầu ăn hay dùng. Các loại dầu xuất xứ từ nhiệt đới như dầu dừa hay dầu cọ sẽ là sự lựa chọn phù hợp khi chế biến các món chiên hơn là dùng dầu olive, dầu bơ hay dầu hạt cải.
Không chỉ thay đổi cách ăn uống, bạn còn nên chú trọng các thói quen hằng ngày như vận động thường xuyên, ngủ đủ giấc, tránh thuốc lá và rượu cũng như tập trung vào các mối quan hệ lành mạnh, nuôi dưỡng tâm hồn.
Và điều quan trọng hơn nữa là bạn làm sao có thể tạo ra một môi trường mà bạn không bị cám dỗ từ các đồ chiên thơm giòn. Khi bạn giảm tần suất đi ăn ở ngoài, hoặc ở gần những người cùng chung chí hướng thay đổi thói quen ăn uống lành mạnh hơn, đó cũng là cách cho sự thay đổi lâu dài.
Tóm lại, các món ăn chiên giòn thường rất ngon miệng, đem lại một vài khoảnh khắc vui vẻ. Tuy nhiên, nếu bạn tiêu thụ chúng quá thường xuyên, bạn sẽ thấy tâm trạng vui vẻ của mình chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. (UPK) [qd]
